Eftelist duikt erin!

een glaasje ranja." Dat is ongeveer een jaar later dan gepland. Het attractiepark stuitte eerder op problemen op het punt waar de bootjes met een ketting omhoog getrokken worden. Het bootje 'greep' niet altijd goed in de ketting en kon een klein stukje terugglijden. 'Oncomfortabel en onwenselijk', oordeelde De Efteling, dus werd de opening uitgesteld. Dat leverde zowel teleurstelling als begrip op onder de fans.
Inmiddels is het probleem opgelost, zes zilverkleurige blokken nemen een jaar lang aan hoofdpijn weg. Die blokken zetten het bootje enkele seconden vast op de helling tot het wordt mee­getrokken door de ketting. De oplossing is bedacht na overleg tussen De Efteling en een Zwiters bedrijf.
De Vliegende Hollander is de duurste attractie van De Efteling, hij kostte zo’n 20 miljoen euro. Maar hij is dan ook 'vrij uniek', stelt Vugts vast. Het is een combinatie van achtbaan, 'splash', sprookje en special effects. Een gedetailleerd nagebouwd VOC-stadje met een smokkelgang, een café en een kade. Een rivier met mist, storm, bliksem en uiteindelijk een confrontatie met De Vliegende Hollander. Met aan begin en eind een ach­ter­grond­mu­ziek­je dat blijft hangen zoals alleen een Efteling-liedje dat kan. Én met een meertje waarvan het het waterpeil in hoogte regelbaar is. In de winter lager zodat je niet nat wordt, in de zomer iets hoger. Vugts: "Het bootje is zo ontworpen dat het water naar de zijkant wordt geduwd. Leuk voor de mensen op het terras, die kunnen dan de gezichten van de mensen zien."

'varen' naar 'vliegen' (de aanloop naar de 45° steile lift) niet altijd betrouwbaar en comfortabel genoeg te zijn waardoor we onszelf genoodzaakt zien om andere technieken toe te passen. Bij De Vliegende Hollander gelden uiteraard ook de hoge kwaliteits- en veiligheidseisen die de bezoekers van ons gewend zijn. Dat gaat echter zoveel tijd in beslag nemen dat we nu besloten hebben om De Vliegende Hollander dit seizoen niet meer in gebruik te nemen." Zo'n 10 jaar geleden moest de Efteling de opening van topattractie Droomvlucht een jaar uitstellen. Toen duurde het langer omdat de Efteling niet tevreden was met het gewenste transportsysteem. 'Achtbanen kun je uit een catalogus kopen, maar we bouwen liever zelf unieke attracties', aldus Ronald van der Zijl. 'We kiezen daarmee niet voor de makkelijkste weg en weten dus nooit helemaal wat we gaandeweg de bouw tegenkomen'. De Vliegende Hollander, een combinatie van een walkthrough, darkride, een achtbaan, een watercoaster en een splash, kost ruim 20 miljoen Euro.

zuidelijke richting tot de 40e breedtegraad. Permanente Westenwinden brachten de schepen snel naar het Oosten over de Indische Oceaan. Na 1.000 mijl moest de koers verlegd worden. In die tijd kon men nog niet heel nauwkeurig afstanden of zeemijlen meten, de kapiteins moesten op gevoel aangeven wanneer zij naar Noord/Noord-Oost, wilden keren, richting Straat van Sunda, naar de baai van Batavia (nu Jakarta) aan de Noordkust van Java. Daar zat het bestuurscentrum van de VOC in een geheel door Nederlanders gebouwde ommuurde stad, vol met stenen gebouwen met prachtige Hollandsche (trap)gevels. De retourvloot maakte de reis in omgekeerde richting, met ook weer de verplichte tussenstop bij de Kaap. G-krachten in een achtbaan
De zwaartekracht van onze aarde trekt aan alle voorwerpen en mensen met een kracht van 1 g (g staat voor gravitatie = zwaartekracht). Dat merk je bijvoorbeeld als je iets laat vallen. Als je van snelheid verandert, bijvoorbeeld in een achtbaan, maar ook in een optrekkende auto, werken er grotere krachten op je lichaam. Er zijn negatieve, positieve en zijdelingse g-krachten te onderscheiden. Positieve g-krachten voel je als het treintje van de achtbaan bijvoorbeeld in een looping zit, of als het, na een diepe val weer omhoog gaat. Je wordt dan stevig in je stoel gedrukt. Bij negatieve g-krachten ben je korte tijd gewichtsloos. Dat gebeurt bij de eerste ‘val’ of als bij bijvoorbeeld op de toppen van de zogenaamde ‘camelbacks’ (bulten) in de baan. In de Python, maar ook in De Vliegende Hollander geldt een maximumversnelling van 3 g en een minimum van 0,2 g. Je voelt je dan heel kort drie keer zwaarder dan normaal of bent bijna gewichtsloos. Referentie: André Kuipers, die in 2004 als Nederlander in de ruimte verbleef, kreeg natuurlijk ook met g-krachten te maken. “Als ik op weg terug naar de aarde steiler de dampkring in vlieg, word ik harder in mijn stoel gedrukt. Ga ik minder steil, dan neemt het aantal g-krachten af. Het is puzzelen hoe je het best kunt vliegen. Als de boordcomputer de terugkeer doet, krijg ik ongeveer 5 g aan zwaartekracht te verduren. Doe ik het zelf, dan is het meestal ongeveer 3 g. Ik heb al tegen mijn instructeurs gezegd: laat mij dat klusje zelf maar opknappen...” Van idee tot uitvoering…
De Vliegende Hollander kostte bijna 20 miljoen Euro. Omgerekend kostte de Python (1981) 4,3 miljoen Euro, Fata Morgana (1986) 9,5 miljoen Euro, Droomvlucht in (1993) 10 miljoen Euro, Vogel Rok (1998) 12,7 miljoen Euro en PandaDroom (2002) 13,5 miljoen Euro. Financieel directeur Pier Holtrop omschrijft waarom hij goedkeuring gaf voor een dergelijke investering: : "Allereerst is De Vliegende Hollander de grootste attractie tot nu toe gebouwd in de Efteling. Er zijn letterlijk vele tonnen materiaal in de bouw verwerkt en er zijn veel mensen ingezet. Er is veel geld gestoken in bijzondere technieken en zgn. ‘special effects’. Wij vinden dat de Efteling moet blijven investeren en innoveren. Vooral door unieke attracties in Efteling-thematiek te bouwen kunnen wij onze positie op onze dynamische aanbiedersmarkt handhaven. De Efteling speelt tenslotte in Europa geen kleine rol. Wij staan als attractiepark 6e op de lijst van bestbezochte Europese parken (bron: Funworld Magazine 2006). Innovatie kost enerzijds veel geld, maar anderzijds staat er binnenkort een zeer aantrekkelijke attractie met een hele hoge kwaliteitsstandaard, die zorgt voor nieuwe bezoekers en herhalingsbezoek."

het water. Daarvoor maakt de Efteling gebruik van een al bestaande vijver. De sloep vaart vervolgens terug naar de kade, die drie minuten en 43 seconden na de start weer bereikt wordt. De val in het water heeft voor discussie gezorgd, zegt Van der Zijl. ''Je kunt mensen in de winter niet nat laten worden. We hebben nu iets ontwikkeld waardoor we zelf bepalen of de bezoekers wel of niet nat worden bij de landing.'' De Vliegende Hollander is zo goed als klaar. Als niets tegenzit, kunnen de eerste bezoekers net als Willem van der Decken op eerste paasdag uitvaren. Maar de reis mag niet zo aflopen als die van Van der Decken, dus houdt Van der Zijl een slag om de arm. ''Eerste paasdag past bij de sage, maar we varen alleen uit als echt alles klaar is.''

trotseren. Er volgt een spectaculaire tocht om uiteindelijk weer veilig het beschutte havenstadje te bereiken. "We hebben het beste uit diverse topattracties bij elkaar gebracht tot een geweldige totaalbelevenis." zegt Ronald van der Zijl, directievoorzitter van het Kaatsheuvelse park, "Een attractie voor durfals met als toefje op de taart de splash! Een attractie als deze is in geen enkel ander park te vinden". Voor De Vliegende Hollander geldt een minimum-lichaamslengte van 1.20 meter. Bezoekers op de stadswal van het havenstadje of op het terras van het horecapuntje De Kombuys hebben een prachtig uitzicht op het buitendeel van de spannende ride. Cultureel erfgoed
Voor de nieuwste attractie liet de Efteling zich inspireren door de eeuwenoude legende van de Vliegende Hollander: Ik zal vaeren, storm of gheen storm, Paesen of gheen Paesen. Ik zal vaeren, al is het tot in den eeuwigheid! Dat schreef kapitein Willem van der Decken in 1678 in zijn logboek. Hiermee tartte hij de regels, het fatsoen en de elementen. En tekende hij zijn eigen noodlot… Zijn schip veranderde in een mysterieus, vurig spookschip dat werd gedoemd voor eeuwig de zeven wereldzeeën te bevaren als 'De Vliegende Hollander'... De Efteling draagt sinds haar oprichting in 1952 het culturele erfgoed van sprookjes, sagen en legenden een warm hart toe. Sprookjes kwamen tot leven en in de loop der jaren vonden ook verhalen uit duizend-en-een-nacht (Fata Morgana en Vogel Rok) en de sage over de Bokkenrijders (Villa Volta) een permanent thuis in het park.

zijn van de Efteling en pakken de site dan ook wat serieuzer, journalistieker aan. De leden komen uit heel het land. Ik kom zelf uit Alblasserdam, toch een eindje van de Efteling af.” Jaap komt uit Breda en praat wat rustiger en genuanceerder dan Ilona. Maar hij deelt de liefde voor de Efteling: ”We zijn natuurlijk liefhebbers, maar op internet zie je vaak dat er kritiekloos wordt gekeken naar wat De Efteling doet. Wij geven ook regelmatig kritisch commentaar. Door bezuinigen verdwijnt vaak veel van het oorspronkelijke idee van een attractie. Vooral aan de buitenkant en het decor wordt vaak minder geld uitgegeven dan vooraf de bedoeling was. De Vogel Rok was in zijn oorspronkelijke idee veel spectaculairder qua thematisering. Aan de buitenkant kun je dat nog goed zien. Er was een prachtig dak gepland maar nu zie je een simpele rieten bedekking. Ook bij de PandaDroom is zichtbaar aan de buitenkant bezuinigd. Wij vinden dat als liefhebbers van het thematische gedeelte van de attracties altijd heel jammer. Een mooie afwerking is belangrijk voor ons. We hopen daarom ook dat bij deze nieuwe attractie de oorspronkelijke plannen gehandhaafd blijven, maar we horen al dat er waarschijnlijk wederom bezuinigd wordt op het ontwerp. Wij vinden dat jammer omdat het volgens ons wel weer eens tijd wordt voor De Efteling om groot uit te pakken met een goed afgewerkte attractie. Als je een beperkt budget hebt, moet je keuzes maken. Je kunt er voor kiezen om het sprookjesbos elke keer een beetje uit breiden, maar ik zou nu volledig voor De Vliegende Hollander gaan.” Ilona: ”Begin 2004 hoorden we dat er een waterattractie in De Efteling zou komen. Het thema was toen nog onbekend. Al snel werd ons duidelijk dat het ging over een watercoaster, een waterachtbaan dus. Beetje bij beetje krijgen we dan informatie en soms ook tekeningen los. Vaak van medewerkers die het wel leuk vinden wat wij doen. We gaan echter nooit zeuren bij De Efteling om informatie. Bovendien krijg je dan toch niets te horen. We ontvangen wel persberichten en hebben een goede verstandhouding met het park”. Henk Groenen van de Efteling bevestigt dat: ”We maken geen onderscheid tussen de sites, maar we vinden het wel leuk. Het zijn leuke mensen van Eftelist.” Als we de informatie van Ilona en Jaap mogen geloven wordt De Vliegende Hollander waarschijnlijk een achtbaan die van binnen naar buiten voert en waarschijnlijk ook over (en misschien wel door red.) de oude kanovijver voert. Het terrein waar nu volop gebouwd wordt is ook wel bekend als de plek van het oude zwembad. De Vliegende Hollander zal dus dichtbij de achtbanen Python en Pegasus komen te liggen. Het door de Efteling zo genoemde Ruigrijk krijgt er dus nog een wilde attractie bij. Ilona: ”Dat is op zich wel mooi De gethematiseerde delen (zoals Ruigrijk en Anderrijk) in De Efteling zijn in 1999 geïntroduceerd, Bij vele pretparken hadden ze thema’s en daarin ging de Efteling mee. Maar omdat alle attracties er al stonden was de thema-indeling wat geforceerd en werd het een beetje een rommelpotje." Jaap vervolgt zijn verhaal over De Vliegende Hollander: ”Het gebouw is binnen te klein om een volledige achtbaan kwijt te kunnen. Daarom zal de baan ook naar buiten moeten. Binnen komt waarschijnlijk het startstation waarna een gedeelte van de rit in het gebouw is. Op de bouwtekening lijkt binnen ook een bak met water te zijn. Daarna voert de tocht via een hoge toren (waarschijnlijk een lift) naar het buitenstuk en kom je vanaf daar weer het startstation binnen op.” Natuurlijk is deze informatie niet ‘waterdicht’ en kan er in de plannen van de Efteling nog het een en ander gebeuren. ”Bij De Efteling weet je het nooit”, zegt Ilona. En is dat eigenlijk ook niet gewoon mooier? Dat het sprookjespark zelf de meest doorgewinterde Efteling-kenners nog voor de gek kan houden?