Eftelist duikt erin!

Maarten Hartveldt is een naam die bij veel Eftelingliefhebbers als muziek in de oren klinkt. Deze componist is tenslotte verantwoordelijk voor de indrukwekkende nieuwe parkmuziek én voor de prachtige muzikale begeleiding van het Meisje met de Zwavelstokjes, zonder twijfel één van de mooiste sprookjes in het Sprookjesbos. We namen per e-mail een kort interview met hem af.

Onderaan deze pagina vind je als extraatje een fragment van het Omroep Brabant-programma 'Walhalla' waarin Maarten Hartveldt het één en ander vertelt over zijn werk voor de Efteling.

Ten eerste.. Kunt u iets vertellen over hoe uw samenwerking met de Efteling tot stand is gekomen?
"Via het WNF ben ik in contact gekomen met de Efteling. Ik was o.a. voor het WNF als adviseur werkzaam en werkte samen met John Ewbank aan de muziek voor de pre-show van Pandadroom." In hoeverre heeft u zich verdiept in de manier waarop eerdere componisten (met name Ruud Bos) voor de Efteling werkten?
"Ik ben me daar serieus in gaan verdiepen toen de Efteling me daar om vroeg i.v.m. het muziekbrandingsplan." Wat maakt naar uw mening iets tot Eftelingmuziek? Een bepaalde instrumentkeuze, opbouw, stijlelementen?
"Voor mij is Ruud Bos zelf de muzikale rode draad. Ik 'kende' Ruud vanaf het moment dat hij een LP arrangeerde toen ik zelf in een popgroep speelde en er door platenmaatschappijen serieus werd geïnvesteerd in deze groep." Kunt u iets vertellen over de eventuele uitgave van de muziekstukken die u tot nu toe voor de Efteling gemaakt heeft? Wanneer kunnen we de muziek van het Meisje met de Zwavelstokjes en de serie nieuwe parkmuziek op cd te koop verwachten?
"Daar kan ik nog niets over zeggen omdat daar nog geen afspraken over zijn gemaakt." Wat herinnert u zich van uw eerste bezoekje aan de Efteling? Wat zegt de term 'Eftelinggevoel' u?
"De Paddestoelen met de Bachcompositie en dan dat kaboutertje dat op een clavecimbeltje zit te spelen; die Anton Pieck-touch zie je nergens anders in een themapark en is uniek voor de Efteling. Dat is voor mij het Efteling-gevoel." Wat beschouwt u als de beste attractie in de Efteling? En welke eerdere Eftelingcomposities vindt u het best?
"Fata Morgana met de bijbehorende muziek." Welke muziekstromingen hebben uw persoonlijke voorkeur?
"Als filmmuziekcomponist houd ik het meeste van de muziek van Morricone, John Williams en Joe Hisashi. Maar ik houd ook van jazz (veel met/voor het Metropole Orkest gedaan), klassiek (heel veel als producer bij betrokken geweest) en pop als bv Jamiroquai. Waar het me vooral om gaat zijn goede sterke melodiën met harmoniën in combinatie met het 'ouderwetse' vakmanschap van arrangeren en orkestreren." Het Meisje met de Zwavelstokjes Op welk moment begon voor u het werk aan de muziek voor het Meisje met de Zwavelstokjes? Hoe ver was de ontwikkeling van dit sprookje op dat moment gevorderd?
"Dat begon op het moment dat Michel den Dulk me vroeg er de muziek voor te componeren. Michel was toen halverwege het ontwerp-proces." Op welke manier verliep de samenwerking met Michel den Dulk, ontwerper van het sprookje, en de rest van het team?
"Michel is een groot vakman en ook een erg groot kenner van filmmuziek. Vanaf het begin af aan kon ik goed met hem opschieten en het was een genot om met hem samen te werken. Als componist kon ik erg goed met hem communiceren omdat hij een enorme muzikale bagage bleek te hebben" Bestond er veel ruimte om een eigen invulling te geven aan de muziek, of waren er bij de Efteling al vastomlijnde ideeën over hoe de muzikale begeleiding van het sprookje zou moeten klinken?
"Bij de Efteling zat/zit eerlijk gezegd niet veel muzikale kennis, dus als ik al ruimte kreeg kwam dat van Michel. We waren aan elkaar gewaagd omdat we beiden uitgesproken ideëen hadden over de muziek bij het Meisje met de Zwavelstokjes. Af en toe lekker bekvechten dus met ons beider bedoeling het beste boven te halen uit elkaar. Er is niets zo ondermijnend als je geen goede sparringpartner hebt, dan wordt het eindresultaat middelmatig." In de muziek voor het Meisje vinden we een bijzonder 'Ave Maria' terug. Kunt u iets meer vertellen over de verschillende inspiraties die bij het schrijven van de muziek van invloed zijn geweest?
"Ik wilde per se een Ave Maria componeren waarvan het lijkt alsof het klassieke muziek is om de herkenbaarheid groot te maken als bijvoorbeeld het Ave Maria van Bach. De Efteling krijgt regelmatig telefoontjes van koren welke klassieke componist dit Ave Maria gecomponeerd heeft, want ze willen het zelf graag gaan zingen. Een groter compliment kun je niet krijgen!" De nieuwe parkmuziek In hoeverre voelde u zich bij de Efteling geïnspireerd door de omgeving? Kunt u een voorbeeld geven van inspiratie die u uit het park heeft gehaald?
"Het is een combinatie van de bestaande muziektraditie (melodieuze orkestrale muziek met èchte instrumenten -en geen syntesizers-) en het beeld van sprookjescultuur (betovering, kastelen, verre reizen, kabouters etc.) dat ik wilde oproepen bij de bezoekers." Wat zijn overige inspiraties geweest voor het schrijven van de verschillende thema's in het park?
"Simpele zaken als tijdsduur; hoe lang sta je ergens stil, hoe lang doe je erover om over de Promenade te lopen? Hoe goed zijn de speakers bij de entrée, waar moeten nog speakers aangelegd worden? Dat soort zaken spelen een rol, maar ook het belang van een bepaald instrument - zoals het clavecimbel. Inspirerend was voor mij ook het gevoel van op reis gaan: als je op het punt staat op reis te gaan en je weet nog niet wat je te wachten staat... Dat prikkelende, verwachtingsvolle en positieve gevoel wilde ik per se omzetten in de muziek. Ook blijheid, huppelen en betovering waren belangrijke uitgangspunten voor me om in de muziek tot uiting te brengen." Hoe veelomvattend was uw projectomschrijving? Bestond er bij de Efteling al een duidelijk idee over de uitwerking, of was er veel vrijheid om invulling te geven aan de parkmuziek?
"Het was een veelomvattend project dat aanvankelijk langzaam op gang kwam. Dat had niet alleen te maken met het gebrek aan muzikale feedback maar ook met de trage beslissingssnelheid. Dat veranderde op het moment dat Olaf Vugts om de hoek kwam kijken en er plotseling daadkrachtig opgetreden werd." Hoe is het componeerproces verlopen? Met welke afdeling(en) had u contact?
"Ik had met zowel de directie als de ontwerpafdeling contact. Aanvankelijk was Karel Willemen mijn contactpersoon bij de ontwerpers. Vanaf het moment dat Michel den Dulk het muziek-klankbord vormde kwam er vaart in." Toekomst Kunt u iets vertellen over uw toekomstige samenwerking met de Efteling?
"Voor zover ik weet ligt er niets op de plank." Specifieker: bent u verantwoordelijk voor de muziek van de Vliegende Hollander, de nieuwe attractie die in 2006 in de Efteling zal openen?
"Nee, ik ben niet de componist voor de Vliegende Hollander." Bent u wellicht op de hoogte van welke componist dan wél gecontracteerd is voor dit project?
"Ja, dat is René Merkelbach" Kunt u iets vertellen over hoe het proces bij zo'n grote attractie verloopt? Wordt de muziek zoals bij sommige eerdere grote Eftelingattracties gecomponeerd op basis van maquettes en ontwerptekeningen? Hoe verloopt de coõrdinatie?
"Er is nog één ontwerper werkzaam bij de Efteling en drie coõrdinatoren. In dit geval is Peter Koppelmans de attractiecoõrdinator." Namens de leden van Eftelist: heel hartelijk bedankt!
"Graag gedaan en veel succes met Eftelist!"