Eftelist duikt erin!

Een kerstgedachte in lees- en luistervorm – voor wie op zoek is naar een lief kadootje voor onder de dennenboom verschijnt op 20 november Rudolphs Muziekboek, een bijzonder muziekproject van Maarten Hartveldt, verrijkt met illustraties van Michel den Dulk. Aan het project werkten veel internationale artiesten mee. Rudolphs Muziekboek is een sprookje voor kinderen dat verhaalt over vriendschap en vrede en is daarnaast een vrolijke kennismaking met andere culturen. Op de bijbehorende CD is een heel leger aan topmuzikanten van over de hele wereld te horen. Musicalster Brigitte Heitzer en acteur Peter Lusse gaven hun stem aan twaalf prachtige liedjes. Bijzonder is de waardering vanuit de Verenigde Naties, die hun naam aan het project verbonden. Vriendschap De vriendschap tussen Maarten Hartveldt en Michel den Dulk vond haar oorsprong in de totstandkoming van het sprookje Het Meisje met de Zwavelstokjes in de Efteling. De twee troffen elkaar naadloos op artistiek vlak. Maarten voorzag de ontwerpen van Michel van versterkende composities: eerst in het Sprookjesbos, drie jaar later ook in Europa Park, bij de speelse interactieve darkride Abenteuer Atlantis. Ze trokken elkaar niet alleen aan op professioneel gebied; ze brachten menig maandagavond door in de Tilburgse studio van Maarten, pratend en eindeloos luisterend naar muziek. Met Rudolphs Muziekboek werken Maarten en Michel voor het eerst samen buiten de kaders van de attractieparkbranche. Het veelomvattende concept is klein begonnen. Maarten had eens een compositie voor kinderen gemaakt, en de melodie daarvan bleef steeds maar door Michels hoofd spelen. Al snel werd het idee geboren om samen te werken aan een CD voor kinderen, waarbij Michel voor het bijgaande artwork zou zorgen. Beleving Wat klein begon transformeerde langzaam maar zeker in een groot en idealistisch concept. Maarten: “Al sinds de tijd dat ik in opdracht van de Efteling werkte, speelde ik met het idee om iets voor kinderen te doen. Bij het componeren van de nieuwe parkmuziek had ik mezelf de opdracht gegeven om heel precies te definiëren welke emotie de muziek in het park moest oproepen, in combinatie met wat er om je heen te zien was. Ik heb die expertise naderhand steeds verder ontwikkeld, en nu zit ik er middenin. Ik ben op dit moment bijvoorbeeld bezig voor de Nederlandse Spoorwegen, om de beleving op stations over een heel andere boeg te gooien. Dan heb je het over architectuur, interieur, licht, akoestiek, muziek, en temperatuur... Dát is beleving, het gaat helemaal voorbij aan wachten. Op dat gebied valt nog een hoop te winnen. Het werkterrein van de beleving is iets dat me ontzettend interesseert. Voor mij is het niet meer alleen muziek componeren, ik hou me bezig met het totaal. Zo moet je dit project ook zien. Het is mijn doel om kinderen heel breed in contact te brengen met allerlei andere culturen. Ik probeer met Rudolphs Muziekboek ook de bedreigingen van andere culturen te ontzenuwen, en juist het léuke te laten zien. Muziek is daarvoor een fantastisch middel. Je kunt je hoofd zoveel afwenden als je wilt, maar geluid komt altijd meteen bij je binnen.” Michel: “Vanaf het moment dat we wisten dat we iets voor kinderen wilden maken, zijn we gaan zoeken: wat vinden we leuk? Wat is mooi? In eerste instantie was het de bedoeling dat ik alleen een CD-hoes zou ontwerpen, maar nadat ik de eerste schetsen gemaakt had voelden we dat we er meer mee konden doen. We werden er al gauw steeds enthousiaster over, en er raakten steeds meer elementen bij betrokken – het was een heel organisch proces.” Vlak nadat het verlangen naar een bijpassend boek ontstond, ontdekte Maarten dat de tekstschrijfster Troeke van Rijswijk haast zijn buurvrouw was bij zijn huis in Frankrijk. Troeke zorgde voor een vertelling die de tekeningen en liedjes samenbond tot een sprookje over een klein sneeuwvlokje dat zich zorgen maakt over hoe het er op aarde aan toe gaat. Samen met een bonte stoet dieren uit alle hoeken van de wereld gaat ze op zoek naar een nieuwgeboren mensenbaby, die vrede en vriendschap komt brengen. Bij elke ontmoeting met een nieuw dier hoort een stukje van het verhaal, een illustratie en een liedje op de CD. Ieder dier vertegenwoordigt een bepaalde cultuur. Maarten is zorgvuldig te werk gegaan om cliché's te voorkomen: “Dat was voor mij heel belangrijk, want je kunt mensen natuurlijk enorm schofferen door ze onbedoeld belachelijk te maken. Zijn mijn associaties de juiste? Klopt mijn interpretatie wel? Ik ben voor elk liedje diep in een cultuur gedoken: ik heb de landen bezocht en daar met kunstenaars en muzikanten gesproken. Ik heb ervoor gekozen om uitsluitend met de beste musici te werken, omdat ik het van groot belang vond dat elke compositie uitgevoerd zou worden door de allerhoogste top binnen een bepaalde cultuur. Zoiets kost heel veel geld, tijd en moeite, en de opnames hebben dan ook maanden in beslag genomen.” Jodelen in de Alpen Voor Rudolphs Muziekboek reisde Maarten de hele wereld over: van China tot Parijs was hij op zoek naar het neusje van de zalm op muzikaal gebied. Dit leverde nogal wat hoofdbrekens, maar uiteindelijk ook een voortreffelijk resultaat op. Maarten: “Eén van de eerste verhalen in het boek gaat over een klein, jodelend varkentje. Dan ga je dus op zoek naar een jodelaar, maar in Nederland was eigenlijk niemand te vinden. Je komt hier al snel terecht bij het niveau van lederhosen en dijenkletsen, terwijl ik de cultuur juist zo integer mogelijk in beeld wilde brengen. Duitsland viel ook af, toen ik ontdekte dat de beste jodelaar van Duitsland een Japanner bleek te zijn. Wel hilarisch natuurlijk! Via internet heb ik op een gegeven moment de voorzitter van de Zwitserse Jodelverein gevonden. Ik heb haar via e-mail een stukje muziek geschickt, maar die mevrouw raakte er helemaal ontstemd van. Blijkbaar had ik in mijn demo een Oosterijkse vorm van jodelen voorgesteld! Daar blijkt dus een grote rivaliteit tussen te zijn! Zwitsers jodelen heel langzaam en traag, Oostenrijkers, dát zijn de stemacrobaten! Daar moest ik dus zijn. Uiteindelijk ben ik via de Oostenrijkse ambassade in contact gebracht met de kampioen jodelen in Oostenrijk. Kort daarna zat ik in de trein naar Salzburg, tien uur lang, om vervolgens de bergen in te trekken. Daar zit je dan in de trein, met het gangpad vol opnameapparatuur. Ik heb me toen wel even afgevraagd waar ik in vredesnaam aan was begonnen. Ik had die jodelaar nog nooit ontmoet! Eenmaal aangekomen in de bergen bleek de man ongeloofelijk mooi te jodelen en we hebben de zangpartij opgenomen in een práchtig kapelletje, middenin de Alpen. Na afloop was iedereen ontroerd.” Het Franse Haantje Voor de compositie van het Franse Haantje reisde Maarten naar Parijs: “Bij Franse muziek dacht ik aanvankelijk aan accordeons en de beroemde Franse chansons. Tijdens mijn researchgesprekken bleek dat Fransen daar heel anders over dachten. De Marseillaise, het Franse volkslied, kwam bij hen op de eerste plaats. En eerder nog dan aan de chansons dachten de Fransen aan Django Reinhardt, de beroemde gypsy-gitarist. Aanvankelijk heb ik toen het muziekstuk opgenomen met het Budapest Gypsy Orchestra. Maar, hoewel de opnames fantastisch waren, heb ik ze uiteindelijk niet gebruikt omdat het toch niet was wat ik zocht. Er moest meer humor in. Ik ben toen uitgekomen bij het Franse gipsy-kwartet van Les Doigts de l'Homme. Een Moldavische accordeonist maakte het stuk compleet.” Naast een Zwitserse jodelkampioen en Franse zigeuner-gitaristen is verder onder meer de legendarische Congolese zanger Lokua Kanza op de CD te horen bij een liedje over Afrika. Rudolphs Muziekboek is dan ook een ode aan de volksmuziek én de klassieke muziek van een dozijn aan verschillende culturen. Samen muziek maken Het project eindigt niet bij 'slechts' een boek met een liedjes-CD. Er zijn ook een Luisterboek, ingesproken door Peter Lusse, en Karaoke-CD. In de laatste week van november wordt nog een bijpassende website gelanceerd, te vinden op www.rudolph.nu.
Daarnaast zal Rudolphs Muziekboek in de loop van volgend jaar als lespakket aan basisscholen worden aangeboden. Maarten: “Als kinderen na de grote vakantie naar school gaan, dan zouden ze op school aan het liedjesproject kunnen beginnen. Als ze alle liedjes kennen zijn ze klassikaal op reis geweest langs allerlei culturen. Rond de kerstvakantie kunnen ze dan létterlijk op reis naar de concertzaal. Door een symfonie-orkest, etnische muzikanten, Peter Lusse en Brigitte Heitzer wordt daar dan een kindersymfonie opgevoerd, een soort nieuwe Peter en de Wolf. Maar wél interactief; de kinderen zingen mee met het orkest. Samen muziek maken, dáár gaat het om!” “Ik heb Rudolphs Muziekboek opgedragen aan alle kinderen, maar ook aan alle volwassenen die zich herinneren hoe het is om kind te zijn. Het is eigenlijk voor iedereen, zoals elk sprookje. Sprookjes zijn altijd de eerste dingen die kinderen bijblijven, of het nou Disney is, de Efteling, of ouders die voorlezen uit Grimm. Daarom heb ik voor een sprookjesvorm gekozen. Je kunt een boodschap op die manier al heel vroeg meegeven, en bijvoorbeeld uitleggen dat je beter vriendschap kunt sluiten dan elkaar maar steeds te bevechten: je kunt wel gaan lopen knokken, maar als je ontdekt hoe leuk de cultuur van een ander is, dan kom je samen veel verder.” Maarten Hartveldt, Michel den Dulk en Eftelist wensen je alvast een vrolijk kerstfeest toe!

Rudolphs Muziekboek is een multimediaal project, naar een concept van componist Maarten Hartveld. Rudolphs Muziekboek is een sprookje in boekvorm, waarbij de kleine lezer een reis langs twaalf verschillende culturen maakt. Bij het boek hoort een cd met twaalf bijbehorende liedjes. Deze zijn ingespeeld door een keur aan internationale topmusici, en de liedjes worden gezongen door musicalster Brigitte Heitzer en acteur Peter Lusse. Voor het concept ontving Maarten Hartveldt van het ministerie van Binnenlandse Zaken de Innovatieprijs Veiligheid 2009. Tevens hebben de Verenigde Naties hun naam aan Rudolphs Muziekboek verbonden en zijn zanger Guus Meeuwis en oud-premier Wim Kok ambassadeurs van het project. www.rudolph.nu